Funkcjonowanie funduszu alimentacyjnego reguluje przede wszystkim ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 1993, ze zm.). Zgodnie z tym aktem prawnym fundusz alimentacyjny stanowi system wspierania osób uprawnionych do alimentów środkami finansowymi z budżetu państwa. Zgodnie z art. 1a wyżej wskazanej ustawy świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują: obywatelom polskim, cudzoziemcom jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym, przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej oraz zezwolenia na pobyt czasowy, przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z uzyskaniem statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej. Istotne jest, że świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje osobom, jeżeli zamieszkują na terytorium Polski przez okres, w którym otrzymują świadczenia z funduszu alimentacyjnego.
Świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje osobie uprawnionej do ukończenia przez nią 18 roku życia albo w przypadku gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności – bezterminowo.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 900 zł, a w przypadku gdy dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie przekracza wskazaną kwotę, to świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje w wysokości różnicy między kwotą świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługującego danej osobie uprawnionej a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie.
Wniosek o wypłatę świadczenia z funduszu alimentacyjnego może złożyć osoba w przypadku bezskuteczności egzekucji wobec osoby zobowiązanej (dłużnika) do uiszczania alimentów. Wniosek osoba uprawniona składa w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na swoje miejsce zamieszkania.
Obecnie zgodnie z art. 10 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów kwota świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługuje w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie więcej niż 500 zł. Natomiast zgodnie z rządowym projektem ustawy skierowanym do Sejmu (data wpływu 06 listopada 2024 r.) powyższa kwota zostanie podniesiona z 500 zł do 1000 zł.
Istotne jest, że zgodnie z art. 4 projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (RM-060-68-24 UD42) decyzja, na mocy której przyznano świadczenia z funduszu alimentacyjnego na okres świadczeniowy rozpoczynający się dnia 1 października 2024 r. i kończący się dnia 30 września 2025 r., w których wysokość kwot przysługujących świadczeń z funduszu alimentacyjnego ustalono na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu dotychczasowym, zmienia się w zakresie wysokości tych kwot na ustalony w tych decyzjach okres z uwzględnieniem art. 10 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Postępowanie w sprawie zmiany decyzji przyznającej świadczenia z funduszu alimentacyjnego, o których mowa, wszczyna się z urzędu, a zmiana decyzji nie wymaga zgody strony.
W związku z powyższym osoby uprawnione, które mają zasądzone prawomocnymi wyrokami sądowymi alimenty w kwocie do 500 zł, a w rzeczywistości ich koszty utrzymania znacznie przewyższają tę kwotę, z uwagi na zmianę sytuacji i znajdują się w trudnej sytuacji skutkującej koniecznością pobierania alimentów z funduszu alimentacyjnego, powinny rozważyć możliwość skierowania sprawy na drogę sądową w przedmiocie podwyższenia alimentów.
Zgodnie z art. 138 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. kodeks rodzinny i opiekuńczy (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809, ze zm.) w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.
Jeżeli masz dodatkowe pytania to zapraszam do kontaktu.
Pamiętaj, że czytany artykuł nie stanowi porady prawnej w rozumieniu ustawy Prawo o adwokaturze! Wpis jest oparty na stanie prawnym obowiązującym w chwili jego publikacji.